1.  
GAP Alanındaki Tarıma Dayalı Sanayi İşletmelerinin Gelişimi, Sorunları ve Çözüm Yolları
Doç. Dr. Bahri KARLI
2.  
ŞANLIURFA İLINDE PAMUK ÜRETIM DURUMU VE PAZARLAMA YAPISI 
 • Yüksek Lisans
Özlem Ö. KAÇIRA Doç. Dr. Bahri KARLI
3.  
TARIMSAL YAYIM SÜRECINDE TARIMSAL İLAÇ SATICILARININ YERI VE ÖNEMI
Doç. Dr. Yaşar AKTAŞ
4.  
Pamuk Ve Yerfıstığı Üretim Maliyetlerinin Hesaplanması Üzerine Bir Araştırma  
Yrd. Doç. Dr. Sadettin PAKSOY Dr. Erkan BOYDAK

 
5.  
GAP Bölgesinde Üniversite İle Tarıma Dayalı Sanayi İşletmeleri Arasındaki İşbirliği ve İlişki Düzeyinin Belirlenmesi ve Geliştirilmes                                             
                                                                                   Prof. Dr. Bahri KARLI
6.  
GAP Alanındaki Tarım Kooperatifleri ve Diğer Çiftçi Örgütlerinin Bölge Kalkınmasındaki   Etkinliği 
          Prof. Dr. Bahri KARLI                                                                    Dr. Yusuf ÇELİK

 
7.  
Tarımsal Yayım Açısından Buğday Tarımı ve Çevre İlişkileri                                          
   Doç. Dr. Yaşar AKTAŞ                                                                    Yrd. Doç. Dr. Güzel YILMAZ
8.  
Tarımsal Yeniliklerin Benimsenmesi Çalışmalarının Çözümleme Denemesi.    
                                          Doç. Dr. Yaşar AKTAŞ                                                                    Arş. Gör. Fatma ÖZAL
9.  
Tarımsal Yayım’da Örgüt Sorunu ve Tarım İl Müdürlüğü’nün Örgütsel Durumu.                 
                                  Doç. Dr. Yaşar AKTAŞ
10  
Tarımsal Yayım Sürecinde Davranış ve Değişimi                                                  
     Doç. Dr. Yaşar AKTAŞ
11  
Şanlıurfa’da Buğday Tarımının Tarımsal Yayım Açısından Çözümlenmesi.          
                                     
 Doç. Dr. Yaşar AKTAŞ
12  
Şanlıurfa İli’nde Tarımsal Yayım Hizmetlerinde Kadının Yeri.              
                                                                              Arş. Gör. Fatma ÖCAL KARA
13  
Doğrudan Gelir Desteği Uygulamasının Refah Etkisi ve GAP Bölgesi Üretici Gelirlerine Olası Etkileri             
             Doç.Dr. Necat ÖREN
14  
Türkiye’de Kırmızı Mercimek Üretim Ekonomisi                                                   
             Doç.Dr. Aykut GÜL


 
1 Araştırma veya Yayının Adı: GAP Alanındaki Tarıma Dayalı Sanayi İşletmelerinin Gelişimi, Sorunları ve Çözüm Yolları
2 Araştırmacıların Ünvanı ve Adı  : Fakültesi ve Bölümü:
Doç. Dr. Bahri KARLI
Ziraat Fakültesi / Tarım Ekonomisi
3 Başlama ve Bitiş Yılı : 01.. /02 .. /2000. 01.. /02 .. /2002
4 Proje veya Çalışmanın Durumu:
Yayınlandı
5 Yayınlandığı Yer: T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü / Ankara (Yayın No: 88 , ISBN 975-407-108-X )
6 Destekleyen Kurum ve Kuruluşlar:
TÜBİTAK
7 Araştırmanın Türü:
Araştırma
8 Türkçe Özet
GAP alanındaki illerde faaliyet gösteren 160 adet tarıma dayalı sanayi işletmesi ile anket çalışması yapılmıştır. Araştırmada tarıma dayalı sanayi işletmelerinin gelişimi, yapısı ve sorunları incelenmiş, çözüm önerileri sunulmuştur.
GAP alanında faaliyette olan tarıma dayalı sanayi işletmeleri genelde küçük ve orta ölçekli işletmeler olup, 1999 yılı itibariyle sayısı 649’dur. Bu işletmelerin % 49,0’unu dokuma-giyim sanayi, % 45,6’sını gıda sanayi, % 2,3’ünü orman ürünleri sanayi, % 1,2’sini kâğıt sanayi, % 0,9’unu deri ve deri mamulleri sanayi, % 0,8’ini içki sanayi ve % 0,2’sini tütün ve tütün mamulleri sanayi işletmeleri oluşturmaktadır.
Bölgedeki tarıma dayalı sanayi işletmelerinin % 43,8’i Gaziantep, % 22,5’i Şanlıurfa, % 14,6’sı Diyarbakır, % 8,3’ü Adıyaman, % 5,0’i Mardin, % 3,5’i Kilis, % 1,8’i Batman, % 0,3’ü Siirt, % 0,2’si ise Şırnak ilinde bulunmaktadır. Bölgede sanayileşmenin en az olduğu iller Şırnak ve Siirt’tir.
 GAP alanında sanayileşmenin 1990’lı yıllardan sonra artan bir ivme ile hız kazandığı ve sanayileşmede tarımsal üretim artışının etkili olduğu görülmektedir. İncelenen işletmelerin % 65,0’inin 1991 yılından sonra kurulduğu ve % 71,2’sinin aynı yıldan sonra üretime başladığı tespit edilmiştir.
İncelenen işletmelerde atıl kapasite sorunu vardır. Atıl kapasiteye neden olan sorunların önemlileri arasında; talep yetersizliği (satış güçlüğü), hammadde yetersizliği ve fiyatlarının yüksek olması ve işletme sermayesi yetersizliği yer almaktadır. Kapasite kullanım oranları; un sanayinde % 44,7, makarna sanayinde % 47,3, yağ sanayinde % 58,8, çırçır-prese sanayinde % 63,5, dokuma sanayinde % 81,4, iplik sanayinde % 82,5, hazır-giyim sanayinde % 85,4, bulgur sanayinde ise % 100,0 olarak gerçekleşmiştir.
Araştırma kapsamında incelenen işletmelerde toplam faktör verimlilik oranı ortalaması; un sanayinde 1,13, yağ sanayinde 1,23, çırçır-prese sanayinde 1,25, dokuma sanayinde 1,51, makarna sanayinde 1,60, bulgur sanayinde 1,62, iplik sanayinde 1,65 ve hazır-giyim sanayinde 1,93 olarak hesaplanmıştır. Bu veriler, bölgedeki işletmelerin genelde verimli çalıştığını ve  yüksek verimlilik gücüne sahip olduğunu göstermektedir.
 
1 Araştırma veya Yayının Adı: ŞANLIURFA İLINDE PAMUK ÜRETIM DURUMU VE PAZARLAMA YAPISI
2 Araştırmacıların Ünvanı ve Adı  : Fakültesi ve Bölümü:
Özlem Ö. KAÇIRA HRÜ. Zir. Fak Tarım Ekonomisi Böl.
Doç. Dr. Bahri KARLI HRÜ. Zir. Fak Tarım Ekonomisi Böl.
3 Başlama ve Bitiş Yılı :   2002
4 Proje veya Çalışmanın Durumu: Yayınlandı
5 Yayınlandığı Yer:
 
Fen bilimleri Enstitüsü 2002. S 93 Şanlıurfa
6 Destekleyen Kurum ve Kuruluşlar:
Fen Bilimleri Enstitüsü
7 Araştırmanın Türü:
Yüksek Lisans Tezi
8 Türkçe Özet
 
Araştırmanın amacı; Şanlıurfa, GAP bölgesi ve Türkiye’nin pamuk üretiminin mevcut yapısının belirlenmesi, Şanlıurfa ilinde pamuk üretimi yapan tarım işletmelerinin sosyo ekonomik yapılarının incelenmesi, tarım işletmelerinin yıllık faaliyet sonuçlarının ortaya konulması, pamukta mevcut pazarlama yapısının ve sorunlarının incelenmesi ve sonuçların irdelenmesi ve pamuk tarımı ile ilgili yaşanan sorunlara ilişkin önerilerin geliştirilmesidir.
Şanlıurfa ilinde üretilen pamuk, sağladığı istihdam ve gelir açısından çok önemli bir boyuttadır ve aynı zamanda ilin, pamuk üretimi, bölge ve ülke ekonomisine büyük ekonomik katkılar sağlamaktadır.  GAP bölgesinde ekilen pamuğun %53’lük bir kısmı Şanlıurfa’dan sağlanmakta ve üretimde de bu pay %55 olmaktadır. Türkiye’deki toplam pamuk ekim alanlarının %24’ü Şanlıurfa’da bulunmakta ve  toplam ülke üretiminin % 23’ü bu il tarafından sağlanmaktadır.
 
1 Araştırma veya Yayının Adı:

TARIMSAL YAYIM SÜRECINDE TARIMSAL İLAÇ SATICILARININ YERI VE ÖNEMI

2 Araştırmacıların Ünvanı ve Adı  : Fakültesi ve Bölümü:
Doç. Dr. Yaşar AKTAŞ Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü
3 Başlama ve Bitiş Yılı : 01 / 04 / 2001 30/ 05/ 2001
4 Proje veya Çalışmanın Durumu: Yayınlandı
5 Yayınlandığı Yer: GAP II. Tarım Kongresi 24-26 Ekim 2001, C.1 S.: 581-592, Şanlıurfa
6 Destekleyen Kurum ve Kuruluşlar:
-
7 Araştırmanın Türü:
Araştırma
8 Türkçe Özet
Eldeki verilere göre, tarımsal savaşım uygulamalarının bilinçsiz ve kontrolsüz olduğu, bu alanda eğitimsizlik ve eşgüdüm eksikliği, tarımsal ilaç satıcılarının üreticiler için önemli bir bilgi kaynağı olduğu, çevre korumada işlevi olduğu v.d. özellikler araştırılmıştır. Ancak bu araştırmalarda Tarımsal Yayım özelliğine hiç değinilmemiştir. Oysa, Tarımsal Yayım zincirinin  özellikle bitki koruma dalında önemli bir halkası durumundaki tarımsal ilaç satıcıları, tarımsal üreticilere ivegen (akut) sorunları konusunda bilgi vermelerinden dolayı Tarımsal  Yayım’ın inceleme kapsamına girmektedir. Ayrıca, GAP bölgesinde, bu konu ile ilgili yapılan herhangi bir araştırma saptanamamıştır. Değinilen bu iki nedenden dolayı tarımsal ilaç satıcılarının Tarımsal Yayım sürecindeki yerini belirlemek amacı ile bu araştırma yürütülmüştür. Tarımsal ilaç satıcılarının kimi kişisel, eğitsel özellikleri, işlevi, tarımsal üreticileri bilgilendirme ve  tarımsal ilaçlamalarla çevre kirlenmesi arasındaki bağlantıyı içeren konular araştırılmıştır. Bu amaçla 2001 yılı Nisan ve Mayıs aylarında Şanlıurfa il merkezinde bulunan toplam 25 adet tarımsal ilaç satıcısı ile bir anket uygulaması yapılmıştır.
Yapılan anketlerin istatistiksel değerlendirilmesi  sonucunda tarımsal ilaç satıcılarının Tarımsal Yayım çalışmasındaki yer ve önemleri belirlenip tanımlanmıştır. Makro düzeyde pestisitlerin ruhsatlandırılmasında hükümetlerin insan ve çevre sağlığına özen gösteren bir politika oluşturmaları önerilmiştir. Mikro düzeydeki öneriler beş noktada toplanmıştır. Tarımsal ilaç satıcılarının çoğunluğu genç ve bitki koruma konusunda yeterince temel bilgi ve deneyime sahip değildir. Tarımsal ilaç satıcılarının ¼’ü müşterileri durumundaki tarımsal üreticileri küçümser davrandığından üreticilerin bir kesimi de onların verdikleri bilgilere kuşku duymaktadır. Ek olarak tarımsal ilaç satıcılarının davranışlarında kazanç sağlamak, bilgi verme işlevinden önce gelmektedir. Bu iki nitelik, bir Tarımsal Yayım sürecinde mutlak bulunması gereken güvenli, iyi ilişkilerin yokluğunu ortaya koymaktadır.
Deneklerin isteklerine uygun olarak Harran Üniversitesi  Ziraat Fakültesi bünyesinde bir “Eğitim ve Yayım Merkezi”nin  kurulması önerilmiştir. Burada verilecek dizgesel bir eğitimle, tarımsal ilaç satıcılarının varolan bilgi ve deneyim eksiklikleri önemli oranda ortadan kaldırılabileceği görüşüne ağırlık verilmiştir.
 
1 Araştırma veya Yayının Adı:
Pamuk Ve Yerfıstığı Üretim Maliyetlerinin Hesaplanması Üzerine Bir Araştırma
2 Araştırmacıların Ünvanı ve Adı  : Fakültesi ve Bölümü:
Yrd. Doç. Dr. Sadettin PAKSOY İ.İ.B.F. İşletme Bölümü
Dr. Erkan BOYDAK Ziraat Fak. Tarla Bit. Böl.
3 Başlama ve Bitiş Yılı : 1999 2000
4 Proje veya Çalışmanın Durumu: Yayınlandı
5 Yayınlandığı Yer: A.Ü.Z.F.Derg. 32 (4) 455-460, 2001. Erzurum.
6 Destekleyen Kurum ve Kuruluşlar: -
7 Araştırmanın Türü:
Araştırma
8 Türkçe Özet
 
GAP’ın devreye girmesiyle, Şanlıurfa-Harran Ovaları sulamaya açılmıştır. Sulanan arazilerin yaklaşık % 90’ında pamuk bitkisi yetiştirilmektedir. Oysa, pamuktan daha fazla getirisi olan yerfıstığı tarımı yapılmamaktadır. Araştırma sonuçlarına göre Osmaniye İlinde çiftçiler 1999 yılında 1 dekar pamuktan destekleme primi hariç 4.887 TL kâr elde ederken , yerfıstığında 1 dekar araziden 101.343 TL kâr elde edilmektedir. Bu çalışmanın amacı, Türkiye ekonomisi için çok büyük öneme sahip olan GAP bölgesinde üretilen pamuğa alternatif olarak yerfıstığının bölgede kârlı bir şekilde ekim nöbetine girebileceğini ortaya koymaktır.
 
 
1 Araştırma veya Yayının Adı: GAP Bölgesinde Üniversite İle Tarıma Dayalı Sanayi İşletmeleri Arasındaki İşbirliği ve İlişki Düzeyinin Belirlenmesi ve Geliştirilmesi
2 Araştırmacıların Adı: Fakültesi ve Bölümü: (10 pt)
Prof. Dr. Bahri KARLI HR.Ü.Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü
3 Başlama ve Bitiş Tarihi: 2002 2004
4 Proje veya Çalışmanın Durumu: Proje
5 Yayınlandığı Yer: Şanlıurfa Ticaret ve Sanayi Odası Yayınları, Şanlıurfa
6 Destekleyen Kurum ve Kuruluşlar: Harran Üniversitesi Rektörlüğü
7 Araştırmanın Türü: Proje
8

Türkçe Özet

 
Araştırma, GAP bölgesinde üretim faaliyetinde bulunan 142 adet tarıma dayalı ve 18 adet tarımsal sanayi işletmesi olmak üzere toplam 160 işletmede yürütülmüştür. İncelenen tarıma dayalı sanayi işletmeleri bölgedeki işletmelerin % 21,9’unu, tarımsal sanayi işletmeleri ise % 43,9’unu oluşturmaktadır. Çalışmada, tarıma dayalı ve tarımsal sanayi işletmelerinin üniversiteler ile olan işbirliği ve ilişki düzeyi ile üniversitelerden beklentileri ortaya konulmuştur.
Bölgede sanayileşmenin 1990’lı yıllardan sonra artan bir ivme ile hız kazandığı ve sanayileşmede GAP’ın önemli rol oynadığı görülmektedir. Araştırmada, tarıma dayalı sanayi işletmelerinin % 77,5’inin, tarımsal sanayi işletmelerinin ise % 77,7’sinin 1990 yılından sonra kurulduğu saptanmıştır.
Tarıma dayalı sanayi işletmesi yöneticilerinin % 92,3’ü, tarımsal sanayi işletmesi yöneticilerinin ise % 83,3’ü üniversiteler ile işbirliği yapmadıklarını belirtmişlerdir. Bu durum, bölgedeki sanayi işletmeleri ile üniversiteler arasındaki işbirliği ve ilişki düzeyinin son derece düşük olduğunu göstermektedir.
Sanayi işletmeleri ile üniversiteler arasındaki işbirliği / ilişki düzeyinin düşük, hatta yok denecek kadar az olması, birlikte gerçekleştirilen proje sayısı ile de ortaya konulmuştur. Son beş yılda tarıma dayalı sanayi işletmelerinin % 98,6’sının, tarımsal sanayi işletmelerinin ise % 88,9’unun üniversitelerle birlikte hiç proje yapmadıkları belirlenmiştir.
Hem üniversiteler hem de sanayiciler açısından çok önemli yararlar sağlayabilecek, bölgenin ve ülkenin gelişmesinde katkılar yapabilecek “Üniversite – Sanayi” işbirliğinin geliştirilmesi için, Üniversite bünyesinde “Üniversite – Sanayi İşbirliğini  Araştırma, Geliştirme ve Uygulama Merkezi” kurulmalıdır.
 
1 Araştırma veya Yayının Adı: GAP Alanındaki Tarım Kooperatifleri ve Diğer Çiftçi Örgütlerinin Bölge Kalkınmasındaki Etkinliği
2 Araştırmacıların Adı: Fakültesi ve Bölümü: (10 pt)
Prof. Dr. Bahri KARLI HR.Ü. Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü
Dr. Yusuf ÇELİK HR.Ü. Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü
3 Başlama ve Bitiş Tarihi: 2001 2003
4 Proje veya Çalışmanın Durumu: Proje
5 Yayınlandığı Yer: T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü, Yayın No:97, Ankara
6 Destekleyen Kurum ve Kuruluşlar: T.C. Başbakanlık GAP İdaresi başkanlığ
7 Araştırmanın Türü: Proje
8

Türkçe Özet

 
GAP alanındaki illerde tarım kooperatifleri ve diğer çiftçi örgütlerinin mevcut durumu, yapısı, faaliyetleri ve üyelere yönelik etkinliği incelenmiş, üyelerin üretici örgütleri ile olan ticari ve diğer ilişkileri ortaya konulmuştur. Çalışmada üreticilerin örgütlere bakış açısı ve yöneticilerin bu örgütleri nasıl gördüğü çeşitli bulgularla irdelenmiştir. Bölgede, çiftçilerin eğitim düzeyinin düşük, örgütlenme bilincinin zayıf ve çiftçi örgütlenmesinin yetersiz olduğu tespit edilmiştir. Sulama projelerinden beklenilen sürdürülebilir ekonomik faydanın elde edilebilmesi ve kırsal alanda yaşayan insanların refah düzeyinin yükseltilebilmesi için üretici örgütlenmesine ihtiyaç vardır. Örgütlenmenin önemi dikkate alınarak, kırsal kesimde üretici örgütlenme modelleri ortaya konulmuştur.


 
1 Araştırma veya Yayının Adı: Tarımsal Yayım Açısından Buğday Tarımı ve Çevre İlişkileri
2 Araştırmacıların Adı: Fakültesi ve Bölümü: (10 pt)
Doç. Dr. Yaşar AKTAŞ Hr. Ünv. Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi
Yrd. Doç. Dr. Güzel YILMAZ Hr. Ünv. Mühendislik Fakültesi Çevre Mühendisliği
3 Başlama ve Bitiş Tarihi: 01.12.2002 31.11.2003
4 Proje veya Çalışmanın Durumu: Sonuçlandı
5 Yayınlandığı Yer: HÜBAK’a rapor olarak sunuldu.
 
6 Destekleyen Kurum ve Kuruluşlar: HÜBAK, Şanlıurfa.
7 Araştırmanın Türü: Proje
8

Türkçe Özet

 
Bu araştırma ile buğday üreticilerinin tarımsal ilaç, gübre kullanımı, bunları temin etme biçimi, depolama ve bu girdilerin çevre ile etkileşimi, bu alandaki bilgileri,  toprak tahlili, örgütlere üyelik ve bunları değerlendirmeleri, Tarım İl Müdürlüğü yaymanları ile ilişkisi ve üreticilerin kişisel özellikleri, buğday tarımı konusunda bilgi düzeyi, bu konudaki yeniliklerin benimsenmesi ve yayılmasındaki tutum ve davranışlarını belirlemek ve  “Konum işlevsel yaklaşım” kuramı ile açıklamak amaçlanmıştır.
Şanlıurfa’nın 11 ilçesinde seçilen 104 köyde 208 denekle anket yapılmıştır. Örneğe çıkan köylerden 2 adet işletme rastgele seçilmiştir. Seçilen işletmelerle yüz yüze anket yöntemi uygulanmıştır.
Bu çalışmada önerilen edilen girdi miktarı ile kullanılan arasındaki ilişki, çevresel boyutu tarımsal yayım çalışmaları yönünden belirlenmiştir. Üreticilerin kişisel özellikleri, buğday tarımı konusunda bilgi düzeyi, bu konudaki yeniliklerin benimsenmesi ve yayılması konularında önemli ver ve bilgiler elde edilmiştir. Ayrıca gübre ve pestisitlerin buğdaya uygulanması sırasında üreticilerle teması sonrasında oluşan sağlık sorunları da ortaya konmuştur.
“Konum işlevsel yaklaşım” kuramı, aşiret yapısı temelinde bu yaklaşımda bulunmayan kimi özellikler eklenerek yeni bir model geliştirilmiştir. Bu modelle çevre bağlantısı bağlamındaki yeniliklerin nasıl benimsenebileceği ve tarımsal yayım örgütünün bu süreçte hangi çalışma yöntemini kullanacağı gibi konulara açıklık getirilmektedir.


 
1 Araştırma veya Yayının Adı: Tarımsal Yeniliklerin Benimsenmesi Çalışmalarının Çözümleme Denemesi.
2 Araştırmacıların Adı: Fakültesi ve Bölümü: (10 pt)
Doç. Dr. Yaşar AKTAŞ Hr. Ünv. Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi
Arş. Gör. Fatma ÖZAL Hr. Ünv. Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi
3 Başlama ve Bitiş Tarihi:   2003
4 Proje veya Çalışmanın Durumu: Yayınlandı
5 Yayınlandığı Yer: III. GAP Kongresi , 2-3 Ekim 2003, s: 19-124, Şanlıurfa
6 Destekleyen Kurum ve Kuruluşlar: -
7 Araştırmanın Türü: Makale
8

Türkçe Özet

 

Tarımsal yeniliklerin benimsenmesi ve yayılması üzerine Türkiye’de yapılan araştırmaların sınırlı da olsa, bir genel değerlendirilmesi elde varolan verilere göre, henüz gerçekleştirilmemiştir.  Bu çözümleme, dar kapsamlı bir ilk denemedir. Tarımsal yeniliklerin benimsenmesi ve yayılması araştırmalarının bulunduğu noktayı belirleyerek gelişimi konusunda düşünceler oluşturmak, araştırmaların amaçlar ve varılan sonuçlarının çözüm üreten niteliklerini değerlendirerek ileriye yönelik seçenekler sunmak bu çözümlemenin amacını oluşturmaktadır. Sağlanan 27 çalışma, araştırma amaçlarına uygun olarak geliştirilen ölçütlere göre değerlendirilmiştir. Bu değerlendirme temelinde üç konuda “Araştırma modeli”, “Tarımsal Yayım örgütü sorunları” ve “Araştırmacılar arasındaki etkileşim” öneriler bir araya getirilmiştir.


 
1 Araştırma veya
Yayının Adı:
Tarımsal Yayım’da Örgüt Sorunu ve Tarım İl Müdürlüğü’nün Örgütsel Durumu.
2 Araştırmacıların Adı: Fakültesi ve Bölümü: (10 pt)
Doç. Dr. Yaşar AKTAŞ Hr. Ünv. Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi
3 Başlama ve Bitiş Tarihi:   2004
4 Projenin Durumu: Yayınlandı
5 Yayınlandığı Yer: HR.Ü.Z.F. Dergisi, 8(3-4), Şanlıurfa 2004, S. 1-7
6 Destekleyen Kurum ve Kuruluşlar: -
7 Araştırmanın Türü: Makale
8
Türkçe Özet
 
Bu çalışmada, Türkiye’de Tarımsal Yayım ders kitabı kuramı ve tarımsal yayım uygulamasında şimdiye değin gözden kaçan “Örgüt Sorunu” Dizgelerarası Model’e göre bilimsel tartışmaya sunulmuştur. Niçin bu konu incelenmelidir, sorusu iki gerekçeye dayandırılmıştır. Öncelikle dizgelerarası model betimlenmiştir. Örgütün tanımı, amacı, işlevi bölümünü örgütü verimli ve başarılı yapan özellikler izlemektedir. Bu kapsamda Golembiewski’nin ortaya koyduğu yönetim modeli genel çizgileri ile tartışmaya sunulmuştur. Tarım İl Müdürlükleri’nin (TİM) örgütsel durumunun değerlendirilmesinden önce Max Weber’e göre “bürokrasi” kavramı açıklanmıştır. Çalışma, TİM ve Tarımsal Yayım ders kitabı kuramı konusunda yapılan çıkarım ve önerilerle sonlandırılmıştır. Tarım İl Müdürlüğü’ne ilişkin çıkarım ve öneriler de iki bölümde bir araya getirilmiştir. Bunlar da, ilk olarak örgütlenme, yönetim, çalışma yöntemi ve son olarak da Tarımsal Yayım ders kitabı kuramı konularından oluşmaktadır.


 
1 Araştırma veya Yayının Adı: Tarımsal Yayım Sürecinde Davranış ve Değişimi,
2 Araştırmacıların Adı: Fakültesi ve Bölümü: (10 pt)
Doç. Dr. Yaşar AKTAŞ Hr. Ünv. Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi
3 Başlama ve Bitiş Tarihi:   2004
4 Proje veya Çalışmanın Durumu: Yayınlandı
5 Yayınlandığı Yer: Tarım Ekonomisi Dergisi, İzmir, Sayı:9, Haziran 2004, S.:17-27
6 Destekleyen Kurum ve Kuruluşlar: -
7 Araştırmanın Türü: Makale
8

Türkçe Özet

 

Bu çalışmanın amacı, kuramda ve uygulamada gereken önemi bulamayan insan davranışı ve değişimini Kurt Lewin tarafından geliştirilen “Alan Kuramı” açısında Tarımsal Yayım Bilim Dalında ve eyleminde kullanma olanaklarını göstermektir. Öncelikle Tarımsal Yayım anlayışı sunulmuş, “Alan Kuramı”, davranış kuralları ve davranış değişimi açıklanmıştır. Tarımsal Yayım kuramı, araştırmaları ve eyleminde önemli olan yöntem, planlama, değerlendirme, hizmet içi eğitimi gibi konularda öneriler tartışmaya açılmıştır.
 
1 Araştırma veya Yayının Adı: Şanlıurfa’da Buğday Tarımının Tarımsal Yayım Açısından Çözümlenmesi.
2 Araştırmacıların Adı: Fakültesi ve Bölümü: (10 pt)
Doç. Dr. Yaşar AKTAŞ Hr. Ünv. Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi
Arş. Gör. Fatma ÖCAL KARA Hr. Ünv. Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi
Yrd. Doç. Dr. Güzel YILMAZ Hr. Ünv. Mühendislik Fakültesi Çevre Mühendisliği
Yrd. Doç. Dr. Ahmet KUBAŞ Tekirdağ Ziraat Fakültesi, Tarım Ekonomisi
3 Başlama ve Bitiş Tarihi:   2004
4 Proje veya Çalışmanın Durumu: Yayınlandı
5 Yayınlandığı Yer: Türkiye VI. Tarım Ekonomisi Kongresi. 16-18 Eylül 2004, S. 649-655, Tokat
6 Destekleyen Kurum ve Kuruluşlar: -
7 Araştırmanın Türü: Makale
8

Türkçe Özet

 

Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yer alan ve aşiret düzeni üst yapı kurumlarının hala sürdüğü Şanlıurfa’da buğday tarımının seçilmiş kimi konularında, üreticilerin girdi kullanım davranışı, girdilerin insan sağlığına olan etkisi ve onların bu konudaki bilgi düzeyini çözümleyerek tarımsal yayım çalışmasının konusu, erek küme (targetgroup), çalışma yöntemi, yaymanların hizmet içi eğitimi gibi sorunlara yönelik çözüm önerileri geliştirmek amacı ile bu araştırma gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmada kuramsal temel olarak Hartmut Albrecht tarafından geliştirilen konum işlevsel yaklaşım kullanılmıştır. Şanlıurfa’nın 11 ilçesinden seçilen 105 köyde 210 denekle anket yapılmış ve örneğe çıkan her köyden 2 adet işletme rastgele seçilmiştir. Seçilen işletmelerle yüz yüze anket yöntemi uygulanmıştır. Elde edilen bilgiler bilgisayar ortamında değerlendirilerek bir çizelgede biraya getirilmiştir. Seçilen yenilik türleri, 4 değişken bilgi kaynağı, mülkiyet, bir örgüte üyelik ve öğrenim durumu bağlantısında yorumlanmıştır.
Araştırma sonuçları, iki noktada toplanmıştır. Birincisi, Tarımsal Yayım örgütüne ilişkin değerlendirme ve öneriler. Bu da kendi içinde tarımsal yayımın konusu, erek küme çalışması, çalışma yöntemi, hizmet içi eğitim ve çevre dostu tarım politikası olmak üzere 5 ana başlık altında gerçekleştirilmiştir. Ve son olarak kurama katkı başlığı altında araştırmadan çıkarılan bilgiler soyutlanarak dile getirilmiştir.
 
1 Araştırma veya Yayının Adı: Şanlıurfa İli’nde Tarımsal Yayım Hizmetlerinde Kadının Yeri.
2 Araştırmacıların Adı: Fakültesi ve Bölümü: (10 pt)
Arş. Gör. Fatma ÖCAL KARA Hr. Ünv. Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi
Doç. Dr. Yaşar AKTAŞ Hr. Ünv. Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi
Yrd. Doç. Dr. Tamer IŞGIN Hr. Ünv. Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi
3 Başlama ve Bitiş Tarihi:   2004
4 Proje veya Çalışmanın Durumu: Yayınlandı
5 Yayınlandığı Yer: Türkiye VI. Tarım Ekonomisi Kongresi. 16-18 Eylül 2004, S. 635-641, Tokat
6 Destekleyen Kurum ve Kuruluşlar: -
7 Araştırmanın Türü: Makale
8

Türkçe Özet

 

Kırsal alan kadınlarının tarımsal üretime olan katkıları, son yıllarda fark edilmiş, kadının tarımsal yayım açısından önemi henüz tam olmasa da algılanmaya başlanmıştır. Günümüzde ev ekonomisi kurslarının dışında kadınlara üretim tekniği konusunda da kurslar götürülmektedir.
Türkiye’nin diğer bölgelerinde olduğu gibi Şanlıurfa’da da tarımsal üretimde kadının önemini görmemek mümkün değildir. Hem bitkisel, hem de hayvansal üretime etkin olarak katılmaktadır.Bu araştırmada Şanlıurfa’da son yıllarda tarımsal yayım örgütünün kadınlara götürdüğü hizmetler incelenmiş, örgütün kırsal kadına nasıl bir bakış açısı içerisinde olduğu araştırılmıştır. Araştırmada Şanlıurfa Tarım İl Müdürlüğü Çiftçi Eğitim ve Yayım Şubesi’nde çalışan yaymanlarla anket yapılmıştır. Bu anket sonuçlarından tarımsal yayım örgütünün tam olmasa da kadınlara üretim tekniği konusunda tarımsal yayım çalışmasının gerekliliğini anladığı söylenebilir. Ancak bu konuda nitelikli bayan yayman eksikliği ve projelerin şube yaymanlarının hiçbir katkısı olmadan bakanlık tarafından hazırlanması ve maddi kaynak yetersizliği tarımsal yayım çalışmalarında örgütün karşılaştığı en önemli sorunların başında gelmektedir.
 
1 Araştırma veya Yayının Adı: Doğrudan Gelir Desteği Uygulamasının Refah Etkisi ve GAP Bölgesi Üretici Gelirlerine Olası Etkileri
2 Araştırmacıların Adı: Fakültesi ve Bölümü: (10 pt)
Doç.Dr. Necat ÖREN Ç.Ü. Ziraat Fakültesi Tarim Ekonomisi
Yrd. Doc. Dr.Turan BİNİCİ Hr. Ünv. Ziraat Fakültesi Tarim Ekonomisi
3 Başlama ve Bitiş Tarihi: 2003 2004
4 Proje veya Çalışmanın Durumu: Sonuçlandı
5 Yayınlandığı Yer: Doğrudan Gelir Desteği Uygulamasının GAP Alanı Tarımsal Yapı ve Gelirlerine Etkileri. Türkiye VI. Tarım Ekonomisi Kongresi, 16-18 Eylül 2004, Tokat.
6 Destekleyen Kurum ve Kuruluşlar: Cukurova Üniversitesi BAP Projesi
7 Araştırmanın Türü: Proje
8

Türkçe Özet

 

Araştırma bulguları, politika değişikliğinin farklı işletme ve ürünler üzerindeki etkilerinin de farklı olduğunu göstermektedir. Girdi sübvansiyonlarının kaldırılması en fazla pamuk gibi girdi yoğun ürün karlılıklarını olumsuz etkilemiştir. Buradan hareketle politika değişikliğinin daha az girdi kullanımını gerektiren buğday, arpa ve mercimek gibi ürünlere yönelmeye neden olabileceği söylenebilir. Diğer taraftan, pamuk gibi girdi talebi yüksek ürünlere küçük işletmelerde; buğday, arpa ve mercimek gibi ürünlere ise büyük işletmelerde daha fazla yer verilmektedir.
 
1 Araştırma veya Yayının Adı: Türkiye’de Kırmızı Mercimek Üretim Ekonomisi
2 Doc. Dr. Araştırmacıların Adı: Fakültesi ve Bölümü: (10 pt)
Doç.Dr. Aykut GÜL Ç.Ü. Ziraat Fakültesi Tarim Ekonomisi
Arş. Gör. Dr. Remziye ÖZEL Ç.Ü. Ziraat Fakültesi Tarim Ekonomisi
3 Başlama ve Bitiş Tarihi: 2002 2004
4 Proje veya Çalışmanın Durumu: Sonuçlandı
5 Yayınlandığı Yer: Raporu olarak sunuldu
6 Destekleyen Kurum ve Kuruluşlar: Çukurova Üniversitesi Rektörlüğü Araştırma Fonu
Harran Üniversitesi Rektörlüğü Araştırma Fonu
7 Araştırmanın Türü: Proje
8

Türkçe Özet

 

Bu çalışmada; Türkiye’de kırmızı mercimek üretimi yapan tarım işletmeleri, pazarlama kanallarında ve işleme sanayiinde yer alan işletmeler incelenerek bu işletmelerde kırmızı mercimek üretimi, pazarlanması ve işlemesi ile ilgili mevcut yapı ve sorunları belirlenmiş olup çözüm önerileri geliştirilmiştir. Veriler 2000-2001 yılına aittir.
Tarım işletmelerinde en çok kullanılan tohumluk çeşidinin yerli kırmızı mercimek çeşidi ve ortalama verimin 93,08 kg/da olduğu belirlenmiştir. 1 kg kırmızı mercimek ortalama maliyeti 243.874 TL ve ortalama satış fiyatı 366.190 TL’dir. işletmelerin kırmızı mercimek üretimindeki ortalama mutlak karı 13.349.115 TL/da ve nisbi karı %151,47’dir.
Tarım işletmelerinde kırmızı mercimek üretiminde ölçeğe sabit getiri söz konusudur (Bağımsız değişkenlerin üretim esnekliği toplamı çayır biçme makinesi ile hasatta 0,99083 ve biçer-döver ile hasatta 1,035’tir). İşletmelerde pazarlama oranı %89,9’dur ve işletmelerin %87’si ürünü tüccarlara satmaktadır.
TMO, kırmızı mercimek pazarlama kanallarında artık yer almamaktadır. Pazarlama kanallarında aracıların fazlalığı ve fiyat spekülasyonları önemli sorunlar arasındadır. Kırmızı mercimekte satış fiyatını sırasıyla ürünün üretim bölgesi, arz ve talep ile ürün kalitesi belirlemektedir.

İLETİŞİM

Bilgilerin doğruluğunun sorumluluğu  araştırmacılara   aittir.  Bilgiler tavsiye niteliğinde  olup doğabilecek   maddi  zararlardan Üniversitemiz sorumlu tutulamaz .
Soru ve önerileriniz için 
ombey@harran.edu.tr